Musa Tektaş / DÜNDEN BUGÜNE DARENDE İMAM-HATİP OKULU

Türk-İslam eğitim geleneğinde din eğitimi veren resmî kurumlar olarak değerlendirilen İmam Hatip Okulları, Cumhuriyet döneminde çeşitli bilimsel araştırmalara konu olmuştur. Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun 4. maddesi doğrultusunda 1924-1925 eğitim-öğretim yılında faaliyete geçen İmam Hatip Mektepleri, 1929-1930 eğitim-öğretim yılında öğrenci eksikliği nedeniyle resmi olarak kapatılmıştır. 1931-1932 ders yılı sonunda son mezunlarını veren bu okullar, 1951 yılında yeniden açılana kadar eğitim faaliyetlerine son vermiştir. İmam Hatip Mekteplerinin kapatılması ile İmam Hatip Okullarının açılması arasındaki 20 yıllık süreçte, din görevlisi ihtiyacı konusunda ciddi sorunlar yaşanmış ve bu durum toplumda siyasi otoriteden memnuniyetsizliğe yol açmıştır. 1950 seçimlerinde Demokrat Parti’nin %55.2 oy oranıyla tek başına iktidara gelmesi, bu hoşnutsuzluğun demokratik bir şekilde ifade edildiğini göstermektedir.

Türkiye’de İmam-Hatip Okullarının Serüveni

İmam Hatip Okulları, Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına dayalı olarak kurulmuş eğitim kurumlarıdır. İlk hukuki dayanağı, 3 Mart 1924 tarihinde kabul edilen Tevhid-i Tedrisat Kanunu’dur. Bu kanunun 4. maddesi, dini alanlarda uzmanlaşmış elemanlar yetiştirmek amacıyla İlahiyat Fakültesi ve İmam Hatip Mektepleri açılmasını öngörmüştür. İlk kuruluş döneminde eğitim süresi 4 yıl olarak belirlenmiş ve 29 farklı yerde İmam Hatip Mektepleri açılmıştır. Ancak, 1924-1925 eğitim-öğretim yılında öğrenci yetersizliği nedeniyle bazı okullar kapatılmıştır. Son olarak 1929-1930 yılında kalan iki okul da kapatılmış ve 1951 yılına kadar eğitim faaliyetleri durdurulmuştur. İmam Hatip Mekteplerinin kapatılma sürecinde alınan tedbirler arasında maddi yardımların kesilmesi, mezunlara devlet memurluğu verilmemesi ve öğretmenlere baskı yapılması yer almaktadır. Öğrencilerin İmam Hatip Mekteplerine ilgi göstermediği iddiaları, gerçekte bu okullara yönelik olumsuz politikaların bir sonucu olarak değerlendirilmektedir.

İmam Hatip Okulları, 1951 yılından 1971 muhtırasına kadar yapısal ve işlevsel bir değişim yaşamadan eğitim vermiştir. 1972’de orta kısımlarının kapatılması, 1973’te lise statüsü kazanarak mezunlarına sosyal bilimler bölümlerine giriş hakkı tanınması, 1983’te tüm üniversite bölümlerine sınavla giriş hakkının verilmesi, 1997’de 8 yıllık zorunlu eğitime geçişle orta kısımların yeniden kapatılması, 1998’de üniversiteye girişte katsayı engelinin getirilmesi ve 2012’de 4+4+4 eğitim reformuyla orta kısımların tekrar açılması gibi gelişmeler, bu okullar açısından önemli dönüm noktaları olmuştur. Tüm bu gelişmeler, İmam Hatip Okullarının yeniden açıldığı dönemden itibaren laiklik temelinde bir tartışma konusu haline geldiğini ve Cumhuriyet döneminde siyasi dinamiklerin merkezinde yer aldığını göstermektedir. Zaman zaman çeşitli düzenlemelerle veya kısıtlamalarla bu okullara duyulan ilginin azaltılmaya çalışıldığı görülmüştür. Bu bağlamda, İmam Hatip Okullarının eğitim serüveninin gelişimi ve kendi potansiyelini gerçekleştirmesi konusunda sınırlamalarla karşılaştığı söylenebilir.

14 Haziran 1973’te yürürlüğe giren 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu önemlidir. Bu kanunun 32. maddesi, İmam Hatip Liseleri’nin dini hizmetleri yerine getirmek üzere eleman yetiştiren ortaöğretim kurumları olarak tanımlanmasını sağlamıştır. 1949 yılında din hizmetlerini yürütecek bireyler yetiştirmek amacıyla İmam ve Hatip Kursları açılmıştır. 14 Mayıs 1950’deki seçimler, İmam Hatip Okulları için yeni bir dönemin başlangıcını simgelemektedir. Demokrat Parti’nin iktidara gelmesiyle, din ve maneviyat konusundaki taleplerin karşılanmasına yönelik bazı adımlar atılmış ve İmam Hatip Okulları yeniden açılmıştır. 13 Ekim 1951’de, Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun 4. maddesine dayanarak bu okullar, dört yıllık ilköğretime dayalı olarak faaliyete geçmiştir. İlk mezunlarını 1954-1955 eğitim-öğretim yılında vermiştir.

Mahmut Celalettin Ökten Hoca’nın katkılarıyla oluşturulan müfredat, 1971 yılına kadar uygulanmış ve bu dönemde okulların sayısı 72’ye ulaşmıştır. 12 Mart 1971 askeri muhtırası, okulların ilk kademesinin kapatılmasına yol açmış, kız öğrenci kabulü durdurulmuştur. Ancak, 1973’te İmam Hatip Okulları lise statüsü kazanarak yükseköğretime hazırlayıcı programlar uygulamaya başlamıştır. 1985 yılında ilk Anadolu İmam Hatip Lisesi açılmış ve 1990’larda sayıları artmıştır. 1997’de yürürlüğe giren kesintisiz zorunlu eğitim uygulaması ile İmam Hatip Liseleri’nin ilk kademeleri kapatılmıştır. 28 Şubat süreci ile birlikte birçok İmam Hatip Lisesi kapatılmıştır. 1998’de getirilen katsayı uygulaması, mezunların yükseköğretime girişini zorlaştırmıştır. 2002’deki seçimlerle birlikte iktidar değişimi, İmam Hatip camiasındaki olumsuzlukların giderilmesine yönelik adımlar atılmasını sağlamıştır.

2008’de YÖK başkanlığındaki değişiklik sonrası katsayı engeli revize edilerek 2012’de tamamen kaldırılmıştır. Bu tarihten itibaren İmam Hatip Lisesi mezunları, üniversite sınavında yeterli puanı alarak tüm bölümlere yerleşme imkânına kavuşmuştur. 30 Mart 2012 tarihinde yürürlüğe giren “İlköğretim ve Eğitim Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un 9. maddesi ile İmam Hatip Liseleri’nin orta kısımları, 5. sınıftan 8. sınıfa kadar süren 4 yıllık bir eğitimle yeniden açılmıştır. Bunun yanı sıra, 2016-2017 eğitim-öğretim yılından itibaren İmam Hatip Liseleri’nde önemli bir değişiklik yaşanmış ve 34 imam hatip lisesi, fen ve sosyal bilimler projeleri uygulayan proje okullarına dönüştürülmüştür. Bu süreçte hafızlık, dil, güzel sanatlar, müzik ve spor gibi alanlarda proje uygulayan yeni imam hatip liseleri açılmış, bu okullar hem akademik hem de sanatsal eğitim vermeye devam etmektedir. 2021-2022 yılı verilerine göre, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı toplam 3451 İmam Hatip Ortaokulu (2720’si bağımsız müdürlük olarak, 731’i lise bünyesinde) ve 1694 Anadolu İmam Hatip Lisesi bulunmaktadır. İmam Hatip Okulları’nın sayısının artışı, mevcut hükümete bağlı olarak devam etmektedir.

Dünden Bugüne Darende İmam-Hatip Okulu

İhramcızade İsmail Hakkı Toprak Efendi, 1962 yılında Sivas İmam- Hatip Okulunu açmış, onun izin takip eden Es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi’de Darende’de 1967 yılında kurduğu dernek vasıtasıyla 1969 yılında temelini attığı, başkanı olduğu okulu 1974 yılında eğitim-öğretime açmıştır.

Derneğin kuruluşu 18 Ağustos 1967 tarihinde gerçekleşmiştir. Dernek tüzüğündeki ilk maddeler dikkat çekicidir:

“Darende İmam-Hatip Okulu Yaptırma ve Yardım Derneği” adıyla bir dernek kurulmuş olup, merkezi Darende’dedir.

Derneğin amacı Darende’de bir imam-hatip okulu yaptırmak öğretime açtırmak yaşatmak ve yardım etmektir.

İmam-Hatipliğe layık çocukları okutturmak, fakir öğrencilerine tahsil süresince yardımda bulunmaktır.

Şehrin merkezi yerinde yaptırılacak okul 12 dershaneli olacak resmi okul olması için çalışılacak gerekirse ileride dershane adedi arttırılacak, pansiyon ve öğretmen lojmanı yaptırılacaktır.

İnşaatın arsası idare heyeti çoğunluğu ile seçilecek, plan ve projeleri ilgili Devlet Bakanlığı’nın tasvibinden geçirilecektir.

İmam-hatip okulunda okuyan öğrencilere yardım için şu şartların bulunması gerekmektedir.

a-Öğrencinin fakir olması,

b-Sakat veya malul bulunması,

c-Ahlâki vasıfları zeka ve yeteneklerimle bu yardıma müstehak olması (Bu şartların sıhhat raporu, fakirlik ilmühaberi veya okul idaresinin vereceği yazılı belgeyle ispat edilmelidir.)

d-Diğer şartlar İmam-hatip okulları yönetmenliğincedir.

Dernek kurulunca ilk olarak arsa temini konusunda dernek başkanı olarak H. Hulûsi Ateş imzasıyla Darende Belediye Başkanlığı’na bir dilekçe yazılır:

Belediye Başkanlığına / Darende

Öteden beri derin kültürü ve âlimleri ile ün yapmış tarihi Darende’mizde ecdadımızın ruhlarına hediye olmak ve yeni kuşamımızın okumalarını sağlamak amaçları ile Darende merkezinde “Darende İmam-Hatip Okulu Yaptırma ve Yaşatma Derneği”ni kurmuş bulunuyor, böylece memleketimiz kültüründeki derin bir boşluğu doldurulacağına inanıyoruz.

Derneğimizin bir zamanların ezan sesleri ile inleyen “Eski şehir Ulu Cami” semtinde adı geçen okulu yaptırabilmesi için 20 bin metre kare arsaya ihtiyacı bulunmaktadır. Kanun çerçevesi içerisinde ve mevcut düzen gereğince derneğimiz kuruluşunu tamamlamış, çalışma yoluna girmiştir. Yaptırılacak 12 dershanelik İmam-Hatip Oklunun plan ve projeleri ilgili bakanlığın tesvilerinden geçirilecek, yönetmenliği uyarınca yaptırılacaktır.

Dernek olarak memleketimize mal olacak bu hayırlı teşebbüsümüze belediyemizin sonuna kadar yardımcı olacağına güvenerek, yeteri kadar arsanın bedeli dernekten ödenerek satın alınması şartı ile derneğimize verilmesine emir ve ilgilerinizi arz ederim.

18.08.1967

Hacı Hulusi Ateş

İmam Hatip Okulu Yaptırma ve Yaşatma Derneği

Müteşebbis Heyeti Başkanı

İlgili yazıya binaen Darende Belediye Meclisi şöyle karar almıştır:

Darende Belediye Meclis

Karar Sayısı 1967/ 15

Başkan: Selahattin Çomoğlu,

Azalar: A. Rıza Ormancı, H. İbrahim Çağlar, Alirıza Ağaca, Hacı Bekir Özalp, Gazi Köse, Hamit Kubat, Ahmet Yiğit, H. Ahmet Söylemez, Mustafa Yurdakul, Mehmet Bakır.

Belediye Meclisi 1967 Yılı iştima devresinin onbeşinci oturumunun birinci celsesi 29.8.1967 salı günü saat 09.00’da Belediye Konağında Belediye Başkanı Selahattin Çomoğlu’nun başkanlığında yukarıda adları yazılı üyelerin iştirakiyle olağan üstü toplanıldı.

Çağrı pusulası tetkik edildi. Üye Necati Özkan burada olmadığından tebligatın yapılmadığı diğer üyeler ise tebligatın yapılmasına rağmen toplantıya katılmadıkları görülüp anlaşıldı.

Mevcut aza adedine göre ekseriyet hâsıl olduğundan gündem gereğince görüşme açıldı. Gündemin üçüncü maddesindeki İmam- Hatip Okulu ile ilgili mevzuu görüşülmesine geçildi.

Bu konuda Darende İmam-Hatip Okulu Yaptırma Derneği Başkanlığı’nın 18.8.1967 tarihli yazısı ve bu yazıya bağlı Belediye Fen Memuru’nun 21.8.1967 tarihli yazısı okundu, ilişik kroki incelendi ve gereği düşünüldü.

Söz alan Dernek Başkanı H. Hulusi ATEŞ dedi ki: “Derneğimiz İmam-Hatip Okulu iş için her ne kadar bir fazla yer istenmiş ise de bunun sebebi aynı yere bir İmam-Hatip Okulu ile ilgili bazı tesisleri yapacağız. Bunun için talebimiz fazladır.” Belediye meclisi ilgili konuyu görüşür karara bağlar ve 05.09.1967 tarihinde resmi yazı ile bildirimini yapar:

Sayın: H. Hulûsi Ateş

İmam-Hatip Okulu Yaptırma Derneği Başkanı / Darende

İmam-Hatip Okulu’nun Zaviye mahallesinin eski şehir semtine yapılması için Belediye elinde bulunan arsadan 20 dönüm yerin verilmesi hakkındaki 18.08.1967 tarihli dilekçenizdeki talebiniz Belediye Meclisinin 29.8.967 gün ve 967-15 sayılı oturumunda incelendi alınan karar uyarınca İmanı Hatip Okulu’nun eski şehir semtine yapılması için Adana’da Fabrikatör Hemşehrimiz Mehmet Nuri Sabuncu’ya 130 dönüm yer verilmiştir. Mehmet Nuri Sabuncu bu okulun yapılması için 20 dönüm yeri derneğinize verecektir.

Bilgilerinizi saygı ile arz ederim.

Selahatdîn Çomoğlu

Darende Belediye Başkanı

Arsa temini gerçekleşmiş artık yardım toplamak için makbuzların basımına sıra gelmiştir. Ankara’daki Ajans-Türk Matbaası eskiden Darende’den göçmüş Evliyagil ailesinindir. Hulûsi Efendi Hazretlerinin onlarla hukuku vardır. Hatta 1965 yılındaki “Somuncu Baba” kitabı da o matbaada basılmıştır. Makbuzların basım konusun takip etmek üzere Balabanlı hemşehrimiz Balaban Bey’e Hulûsi Efendi Hazretleri bir mektup yazar:

Darende, 06. 09. 1967

Kardeşim Balaban Bey

Allah’ın izni ile Darende’de İmam-Hatip Okulu’nu açmak için bir dernek kurduk. Gazetede yayınlandı. Sizde projesini temin etmişsiniz. Onları da gönderin. Derneğin mali bakımdan faaliyete geçmesi için makbuzlarının hemen basılması gerekmektedir. Biz burada kararlarını aldık. Orada Ajans-Türk’le görüşün. Arkadaşlara selamlarımı söyleyin. Bu makbuzları çok acele talep ettiğimiz şekilde basıp gönderin. Makbuzlar iyi hamur kâğıda basılsın. Arkadaşlara ücret teklif edin. Uygun bir ücret alsınlar.

Makbuzlar aşağıda tarif edildiği şekilde olursa ha iyi olacaktır:

Bir liralıktan on cilt

İki buçuk liralıktan on cilt,

Beş liralıktan on cilt,

On liralıktan yirmi cilt.

Yirmi liralıktan yirmi cilt.

Ayrıca iyi şekilde hazırlanmış elli cilt açık makbuz basılsın. Şeref üyeler için iyi hamur kâğıttan çerçeveli ve süslü (tasarruf bonoları gibi) yine açık makbuzlardan beş cilt hazırlansın. Makbuzlar kopyalı olacaktır.

Selamını ve kızı ortaokula kaydettirme işini duydum. Endişe etmeden çocuğu buraya gönder. Bir kaç gün kalsın. Zaten size M. Ali Cengiz’de mektup yazmış. Gönderip sonradan naklini aldırmak daha uygundur. Cümlenize selam eder, hayırlı işler ve günler dilerim.

H. Hulusi Ateş (İmza)

Not: Makbuzlar Darende İmam-Hatip Okulu Yaptırma ve Yardım Derneği olarak düzenlenecektir. Aynı isimle bir mühür ve birde başlık olsun. Tekrar selamlar.

Makbuzlar basılır, yardımlar toplanır ve 1969 yılında okulun temeli atılır. İnşaat devam ederken Milli Eğitim Bakanlığı kanalıyla Bayındırlık Bakanlığı’ndan destek istenir. Maalesef gelen cevap şöyledir:

Bayındırlık Bakanlığı Yapı ve İmar İşleri Reisliği’nin 19 Ağustos 1970 tarihli yazısında şöyle cevap verilmiştir:

“Derneğiniz için talep etmiş olduğunuz projeler konusunda, Millî Eğitim Bakanlığı, ilgi (b) deki yazısı ile Malatya İl Merkezinde bir İmam-Hatip Okulu bulunduğu gerekçesiyle Darende’de yeni bir İmam-Hatip Okulu açılmasının düşünülmediğini bildirmiştir.” Olumsuz cevabi resmî yazı gelmiş olsa da iyi niyetle temelleri atılan bina tamamlanıp, eğitime açılmaya hazırlanmaya devam eder.

İmam-Hatip Lisesi ile ilgili zamanın Malatya Müftüsü M. Nuri Öner ile bir telefon görüşmesi esnasında Müftü Efendi’nin; “Bir yanda okullar kapatılırken sen okul açmak için uğraşıyorsun” diye ümitsizlik ifadesinde bulunmaları üzerine Osman Hulûsi Efendi şöyle buyurur: “Ehlullahtan Kasapoğlu adında bir zat vardır. Yetim bir çocuk devesi ile pazara giderken devenin ayağı kayar, yere düşer ve deve ölür. Çocuğun feryadı figanı, ağlaması arşı alaya çıkmaktadır. Halk başına toplanır. Bu arada kalabalığı merak eden Kasapoğlu da çocuğun figanını görür, çocuğun elinden tutar. Yüreği parçalanır, içerisi sızlar. Ellerini kaldırır Cenab-ı Hakk’a “Ya Rabbi bu yetimin feryadı ile ya Kasapoğlu’nun yüreğini yakmayacaktın, ya da bu deveyi dirilt” diye yalvarır. Akabinde devenin yularını tutar ayağa kaldırır” der ve Osman Hulûsi Efendi ekler; “Cenab-ı Hak ya bizi kapı kapı dolandırmayaydı, ya da bu okulu açmayı nasip edecektir” der. Müftü Efendi de “Haklısın hocam” der.

1974 yılında Darende İmam Hatip Lisesi eğitim öğretime açılır

Allahu Teâla bu samimi gayretleri boşa çıkarmaz ve 1974 yılında Darende İmam Hatip Lisesi eğitim öğretime açılır. Bu okuldan memleketimize hizmet eden çok sayıda vatan evladı yetişmiştir. Gerek devlet kademesinde, gerekse dinî eğitimini aldıktan sonra ticaretle ilgilenen kişiler bu eğitim kurumunun kendi insanımıza olan hizmet fonksiyonunu daha iyi bir şekilde ortaya koymaktadır. Bunlara bir örnek olması bakımından bir hatıra nakledeceğiz: 1982 yılında Darende İmam Hatip Lisesinden mezun olan İlyas Erdoğan, üniversite imtihanlarına girmeden önce Hulûsi Efendi’yi ziyaret eder. Bu ziyaret esnasında Hulûsi Efendi şöyle dua buyurur: “Oğlum inşallah mühendislik fakültesini kazanır, yükseköğrenimini yaptıktan sonra ticaretle iştigal eder, memleketimize ve ümmet-i Muhammed’e hizmet edersin.” Aynı yıl Karadeniz Teknik Üniversitesi Kimya Mühendisliği bölümünü kazanan Erdoğan, eğitimini tamamladıktan sonra ticarete atılır. Bugün tekstil işiyle uğraşan bir işadamıdır. İmkânları ölçüsünde de vakfımıza ve Darende’ye hizmet etmektedir. Yine İlyas Erdoğan’dan naklen Yusuf Güney’in hazırladığı “Şu İmam-Hatipler” adlı eserde o günler şöyle ifade ediliyor:

İlyas Erdoğan (İşadamı): “Malatya’da 3 gün boyunca kapı kapı, dükkân dükkân dolaşarak, para toplanıyor. Normalde bir insanın tahammül edemeyeceği bir performans sergiliyor. Yardımsever işadamının bir tanesi; ‘Hocam dolaşmasak, bütün topladığımız şeyleri ben karşılaşam’ diye teklifte bulunur. Hulûsi Efendi Hazretleri de; ‘Gaye bu değil, gaye bütün insanların katkıda bulunmaları. Ve onları yardıma alıştırma’ diye cevap veriyor. Eğitim deyince, Hulusi Efendi Hazretleri dur durak bilmez. Kimi zaman at sırtında, kimi zaman yaya, günlerce süren yolculuklar, milletin her ferdinin ilim ve irfan sahibi olması içindir. Ona göre irfan olmadan ilmin bir önemi yoktur. Bütün ilimler Allah’a ulaştırmalıdır.”

Öğrencilere elbise diktirilir

1975-1976 öğretim yılı için ihtiyaçlı öğrencilere 85 takım elbise diktirilmiş ve teslim edilmiştir. Darendeli 5 terziye ihale ile paylaştırılan elbise dikim işi, öğrencilerin ölçüsüne göre üzerlerinde prova yapılmak suretiyle 20.10.1975 tarihinde başlayıp, 10.12.1975 tarihinde teslim edilmiştir. Bu giyim-kuşam yardımı her sene artarak tekrar edilmiştir.

Milli Eğitim Bakanlığı, Din Eğitimi Genel Müdürlüğü’nün

30 Temmuz 1978 tarihli resmi taltif yazısı şöyledir:

H. Hulusi Ateş, İmam-Hatip Lisesi Koruma Derneği Başkanı Darende/Malatya

İlçeniz İmam-Hatip Lisesinin genel durumunu teftiş eden müfettiş Münir Gedikoğlu, Mehmet Ersan ve Yusuf Gülmen tarafından Bakanlığımıza verilen 15.5.1976 gün ve 119,70,56 sayılı rapordan:

Derneğinizin iki buçuk milyon lira harcayarak İmam-Hatip Lisesi Binası yaptırdığı, 90 bin lira sarf ederek okulu tefriş ettiği, okulun bahçesinde Selçuklular devrinden kalma minarenin bulunduğu yere mescit ve yanına da bir pansiyon binası yapılması için çalışmalara başladığı, tespit edilmiştir.

Olağanüstü gayret sarfı ile eğitim camiasına böyle bir müessese kazandıran şahsınız ve Derneğiniz mensuplarına teşekkür eder, başarılarınızın devamını dilerim.

Milli Eğitim Bakanı adına Müsteşar/ Ahmet Nihat Akay

Binaya 15 derslik yani iki kat ilave edilir 27 derslik olur

1994 yılında H. Hamideddin Ateş Efendi’nin gayretleriyle vakfın öncülüğünde 15 derslik daha ilave edilmiştir. Önceki binanın toplam 27 dersliği bulunmaktadır. 2012 yılı Temmuz ayında okul binası depreme karşı güçlendirilmiş ve 2013 yılı Ağustos ayında teslim edilmiştir. 2012-2013 eğitim öğretim yılında okulun bünyesinde İmam Hatip Ortaokulu açılmıştır. 2012-2013 öğretim yılında okulun adı Osman Hulusi Ateş Anadolu İmam Hatip Lisesi olarak değişmiştir. 2014-2015 eğitim öğretim yılında tüm İmam Hatip Liseleri Anadolu olduğundan düz İmam Hatip'e öğrenci alınmamıştır.

İmam hatip ortaokulu 2015-2016 yılında müstakil imam hatip ortaokulu olarak Hulûsi Efendi hazretlerinin yaptırdığı binada; lise kısmı ise 2018 - 2019 öğretim yılında 24 derslik yeni okul binasında öğretime devam etmiştir.

23 Ekim 2024 tarihinde “Osman Hulûsi Ateş Eğitim Kurumlarını Koruma Derneği”nin düzenlemiş olduğu programda Dr. Hamit Demir’in şu cümleleri kayda değerdir:

“Hulûsî Efendi’nin samimiyetinin bir tezahürü olarak Darende İmam Hatip Lisesi, kökü burada sabit fakat dalları ülkemizin ve dünyanın her yerine uzanan, gölgesinde serinlenilen, lezzetli meyvesinden tadılan verimli bir ağaç gibi dünden bugüne varlığını sürdürmektedir ve Allah’ın izniyle bugünden yarına varlığını sürdürecektir.”

Bugünkü Darende, Osman Hulûsi Efendi'nin eseridir. Darende'de yapılan ya da yeniden hayat bulan her şeyin arkasında ya O'nun bizzat katkısı ya da O'nun teşvikleri bulunmaktadır. Tasavvufta hedef, insanı yüceltmek, iyi bir Müslüman haline getirmek, onu Allah’a yakınlaştırmak ve her zaman, her yerde Allah’la beraber olma mertebesine ulaştırmaktır. Bu mertebeye erişmiş ve İslam'ı tam anlamıyla yaşayabilen müminler, etraflarına ışık saçarlar. Böyle inançlı bireylerden oluşan bir toplumda cehalet ve geri kalmışlık söz konusu olabilir mi?

Osman Hulûsi Efendi de milletimizi bu tür nitelikli insanlar olarak görmek istemiştir. Bu amaçla büyük bir eğitim seferberliği başlatmıştır. Çevresindeki her türlü dernek, cemiyet veya vakfın ya başkanı ya da üyesi olmuştur. Eğitim, ilim ve irfan ehli yetiştirmenin anahtarıdır. Bugün ülkemizde eğitim, hem örgün hem de yaygın olarak sürdürülmektedir. Resmi kurumlar aracılığıyla örgün eğitim yanında, halkın desteğiyle gerçekleştirilen kurslar ve camilerde de yaygın eğitim faaliyetleri yürütülmektedir. Osman Hulûsi Efendi, bu iki tür faaliyete de katkıda bulunmuştur. Bu sebeple, Millî Eğitim Bakanlığı'nın 1984'te başlattığı eğitim kurumları oluşturma seferberliğinde, dönemin Cumhurbaşkanı Kenan Evren tarafından Çankaya Köşkü'nde bu konuda öncü olan kişiler davet edilmiştir. Malatya’yı temsil eden Osman Hulûsi Efendi, eğitime yaptığı katkılardan dolayı bir plaketle taltif edilmiştir.

Darende İmam-Hatip İçin 50. Yıl Şiiri

Besmeleyle başlanmış takva ile ameli

Bindokuzyüz altmış dokuz senesinde temeli

Bu okulun üstünde Hulûsi Efendi eli

Başkan olmuştur hazret derneğinin başında