Darende’deki eski eserler arasında yer alan Cumhuriyet Okulu ile yakınındaki kerpiç ev ve işyerlerinin restorasyon projelerinin hazırlanması için İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Mimarlık Fakültesi öğretim görevlileri ve öğrencilerince bir dizi çalışma yapıldı. Doç. Dr. Kemal Kutgün Eyüpgillerin Başkanlığını yaptığı 3 akademisyen ve 9 öğrenciden oluşan grup, Cumhuriyet döneminden kalan ve yıllarca hizmet veren Cumhuriyet Okulu, eski Ziraat Bankası ve eski Postane binasıyla ahşap dükkanlardan oluşan sokaktaki yapıların ölçümlerini alarak restorasyon projelerini hazırlamaya başladı.
Gelecek kuşaklara aktarılmalı
Darende Haber’e açıklamalarda bulunan İTÜ Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü Restorasyon Anabilim Dalı öğretim üyelerinden heyet başkanı Doç Dr. K. Kutgün Eyüpgiller, Darende’de kamunun ve halkın kullanımına açılarak gelecek kuşaklara aktarılacak bazı yapılar üzerinde rölöve ve restorasyon projeleri hazırladıklarını söyledi.
Kutgün Eyüpgiller, Darende Kaymakamlığının desteklediği çalışma kapsamında geçmişi geleceğe taşımak amacıyla ilçede bulunan kültürel değerlerin korunmasına katkı sağladıklarını kaydetti.
Evler geleneksel mimari örneği
Eyüpgiller açıklamasının devamında; "Onarılarak Kent Müzesi olarak kullanılması planlanan Cumhuriyet Okulu ile eskiden kamu hizmetlerinde kullanılan iki ahşap yapı ve halen içerisinde marangozların faaliyet gösterdiği dükkânların restoreleri için proje hazırlama çalışmasını tamamladık. Gerekli ölçüm ve incelemelerimiz bitti, bundan sonra veriler masa çalışmasıyla belgelenecektir. Bu çalışma ile rölöve ve restorasyonları yapılarak gelecek kuşaklara aktarılması planlanan geleneksel mimarimizin güzel örnekleri harap halden kurtarılacaktır. Çalışmamızda bizleri teşvik eden Darendeli hocamız Prof. Dr. Mehmet Ocakçı ve burada bizlerle ilgilenen Darende Kaymakamı ile Malatya ÇEKÜL temsilcisi Bekir Sözen’e teşekkür ediyoruz" dedi.
Mahremiyet ön planda
Açıklamasında Darende’deki kerpiç ev mimarisi hakkında bilgiler de veren Kutgün Eyüpgiller yaptıkları incelemelerde, evlerin bölgede yaygın olarak kullanılmış olan hatıllı yığma kerpiç yapı sistemi ile Anadolu’da en eski dönemlerden beri kullanılan bir yapı inşa tekniğiyle bina edildiklerini belirtti. Darende evlerinin geleneksel Anadolu evlerinin geneli gibi olduğunu ifade eden Eyüpgiller; "Mahremiyetten ve alt katları genellikle servislere ayrılması olgusundan kaynaklanan bu tutum, üst katlar için geçerli değildir. Birçok yerde olduğu gibi Darende’de de evlerin üst katları bol pencerelidir. Günümüze ulaşan eserler, çıkmalı çıkmasız cephe hemen hemen eşit ağırlıkta uygulandığı izlenimini vermektedir. Darende evlerinde işlevselliğe önem verilerek dekorasyon ikinci planda tutulmuştur. Özellikle cephe biçimlenmesine, işlevselliğe bağlı yalınlığın egemen olduğu ve bu tutuma karşı estetiğin varlığını söylemek gerekir" diye konuştu.
İncelemelerini tamamladıklarını sözlerine ekleyen Kutgün Eyüpgiller, bilgisayar üzerinde yapacakları çalışmalarla restorasyonları için projelerin önümüzdeki günlerde hazır hale geleceğini kaydetti.