Darende’de kiracılar için rüzgar tersine döndü

İlçemizde uzun yıllardır süren imar ve konut stoku sorunları nedeniyle tavan yapan kira fiyatları, son dönemde hız kazanan Toplu Konut İdaresi (TOKİ) projeleri ile özel sektör yatırımlarının tamamlanıp teslim edilmesiyle birlikte tarihi bir dengeleme sürecine girdi.

Emlakçılar, artan konut arzının piyasayı soğuttuğunu belirtirken, ev sahiplerinin artık “kiracı bulma” kaygısı yaşamaya başladığını ifade ediyor.

Yılların birikmiş sorunu: Yüksek kiralar ve konut kıtlığı

İlçemiz, uzun yıllar boyunca çözüm üretilemeyen imar sorunları ve buna bağlı olarak daralan konut üretimi nedeniyle kronikleşmiş bir kira pahalılığıyla mücadele etti. Özellikle 6 Şubat depremlerinin ardından Darende’nin çevre il ve ilçelere göre daha az hasar alması, Malatya merkez ve çevre ilçelerden yoğun talep oluşmasına neden oldu. Bu durum, zaten yüksek olan kira fiyatlarını rekor seviyelere taşıdı.

Bir dönem ortalama daire kiraları, büyükşehir merkezlerini aşarak 15-25 bin TL bandına kadar yükseldi.

TOKİ ve özel sektör konutları piyasayı dönüştürdü

Piyasadaki bu dengesizliği gidermeye yönelik adımlar, özellikle TOKİ projelerinin hızlanmasıyla birlikte somut sonuçlar vermeye başladı. Hacıderviş Mahallesi’nde tamamlanan 4. ve 5. Etap TOKİ konutlarının hak sahiplerine teslim edilmesiyle birlikte piyasaya bini aşkın yeni konut girişi sağlandı.

Bu teslimatlarla birlikte kira fiyatlarında ilk ciddi gerileme yaşandı. Daha önce 15-25 bin TL seviyelerinde olan kiralar, ilk etapta 3+1 dairelerde 10-15 bin TL, 2+1 dairelerde ise 7-12 bin TL bandına geriledi.

En büyük etki ise son olarak teslim süreci tamamlanan 5. Etap TOKİ konutlarıyla görüldü. Kasım ayında hak sahiplerine teslim edilen bu konutlar, ilçe genelindeki konut stoku üzerinde baskı oluşturarak kira fiyatlarının daha makul seviyelere inmesini sağladı.

TOKİ projelerinin yanı sıra, açılan yeni imar alanlarında özel inşaat firmaları tarafından yapılan yüzlerce konutun da tamamlanarak piyasaya sunulması, arz fazlasını daha belirgin hâle getirdi.

“Kiracı bulmak, ev kiralamaktan daha zor”

Konuyla ilgili gazetemiz muhabirine değerlendirmelerde bulunan emlakçı Osman Güçlü, Darende’de yaşanan sürecin klasik bir arz-talep dengesizliğinin sonucu olduğunu belirtti.

Güçlü, “Yıllardır biriken konut açığı, deprem sonrası aniden artan taleple birleşince piyasa kontrolden çıktı. Ev sahipleri, serbest piyasa koşullarını gerekçe göstererek fahiş artışlara gitti. İlçeye gelen memurların bu rakamları kabul etmesiyle fiyatlar önü alınamaz seviyelere ulaştı.” dedi.

Piyasanın normalleşme sürecine girdiğini vurgulayan Güçlü, “Yaklaşık bine yakın yeni konutun sisteme girmesi, talep eğrisini aşağı çekti. Artık ev sahipleri, yüksek kira istemek yerine evlerini boş bırakmamak için indirim yapma yoluna gidiyor. Kiracı bulmak, ev kiralamaktan daha zor hâle geldi. Şu an ilçemizin hemen her mahallesinde kiralık ev bulmak mümkün. Elimde 10-15 anahtar bekliyor.” ifadelerini kullandı.

“Belediyenin imar hamlesi belirleyici oldu”

Belediyenin göreve gelir gelmez imar sorununu ele almasının büyük fayda sağladığını dile getiren Güçlü, “İmar engellerinin kaldırılmasıyla ilçede daha önce hiç görülmeyen bir inşaat hareketliliği başladı. Bu süreç sadece kira fiyatlarını düşürmekle kalmadı, aynı zamanda ilçenin ekonomik yapısını da canlandırdı. Kiracının kıymetli hâle gelmesinde belediyenin konut üretimine verdiği kesintisiz destek önemli rol oynadı.” şeklinde konuştu.

“2026’da kiralar daha da gerileyecek”

2026 yılına ilişkin öngörülerini paylaşan Osman Güçlü, kira piyasasında düşüşün devam edeceğini belirtti.

Güçlü, “Ocak ayından itibaren kira fiyatlarında daha belirgin düşüşler bekliyoruz. İlçe merkezinde ya da TOKİ konutlarında, daha önce 15-25 bin TL’ye kiralanan dairelerin, kira artış dönemlerinde aşağı yönlü revize edileceğini öngörüyoruz. Çünkü piyasada ihtiyaçtan fazla kiralık konut var. Aynı binada bir daire 20 bin TL iken, alt kattaki daire 15 bin TL’ye boşsa, kiracı doğal olarak daha uygun olana geçecektir. Bu durumda ya ev sahipleri artış yapmayacak ya da kiracı ev değiştirecek. 2026 yılında kira piyasasında dengeler tersine dönecek.” dedi.

TOKİ ve özel sektör konutları piyasayı dönüştürdü

Artan konut arzı, yalnızca kiralık piyasasını değil, satılık konut piyasasını da doğrudan etkiledi. İlçede bir süredir satışa çıkarılan konutların alıcı bulmakta zorlandığı, satılık ev ilanlarının daha uzun süre piyasada kaldığı gözlemleniyor. Emlakçılar, satılık konut fiyatlarında da aşağı yönlü bir düzeltme sürecinin başladığını, yüksek bedellerle satışa sunulan konutların ise beklemede kaldığını ifade ediyor.

Sosyal dengelerde rahatlama

Yaşanan bu köklü değişim, ilçenin sosyal yapısını da doğrudan etkiledi. Yüksek kiralar nedeniyle ilçeye geliş gidiş yapan, göç eden ya da geçici çözümlerle yaşamını sürdüren kiracılar için rahatlama dönemi başladı.

Sonuç olarak Darende, konut ve kira piyasasında yaşadığı zorlu süreci kararlı konut üretimi ve planlı imar politikalarıyla aşma yolunda önemli bir eşiği geride bıraktı. Oluşan bu denge, ilçenin uzun vadeli ekonomik ve sosyal istikrarı açısından kritik bir adım olarak değerlendiriliyor.