Doğu Anadolu?nun önemli, şirin
şehridir Elazığ. İtikadı çizgiden taviz vermeyen, istikametleri belli, adaba,
edebe riayet eden, memleket sevdalısı gakkoşlar diyarıdır. Elazığlılar Somuncu Baba?yı
sever, bizlerde Elazığlıları severiz diye buyurur büyüklerimiz. Osman Hulusi
Efendi Vakfı tarafından Divan-ı Hulusi-ı Darendevi divan okumaları
programlarının sekizincisi Elâzığ?da yapıldı, davetiyede Hulûsi Efendi Divanı?ndan
bir alıntı var ki divanın özeti gibiydi. ?Hulusi?den değil bu söz o
yar-ı Mihriban?dandır? Şiirlerin kaynağını anlatıyordu. Bu kaynaktan gelen,
gönül pınarından dökülen, her biri bir derya olan bu sözler anlatılmalıydı
öylede oldu Elâzığ?da gönülleri serinleten su gibiydi, içenlere şifa olsun.
Programda Elazığ Valisi Sayın Ömer
Faruk Koçak anlamlı konuşmasına Divan-ı Hulûsi?den ?Dostdan gayrı ki
yok dünyada hiç varım benim. Olmasın dünyada andan özge bir yarım benim.? diyerek
başladı. ?Kutlu soydan gelen bir yıldız gibi etrafını aydınlatan Osman Hulusi Efendiyi
anıyoruz, onlar gibi hayatlarımızı anlamlı kılmayı rabbim bizlere nasip etsin?
diyordu. Sonsuzlukta rakamların rolünün kıymetinin olmadığını belirterek ?Her
şeyin, matematiksel hesabının yine sıfıra yani yokluğa çıkacağını?
vurguluyordu. Elazığ Belediye Başkanı Sayın Mücahit Yanılmaz ?Allah dostlarını
yeni nesillere anlatmamız gerekli, bunun çalışmalarını devam ettireceğiz bu gün
burada yapılan bu güzide toplantıyla bunu başlattık Hulusi Efendi divan
okumaları bu yolda bize örnek oldu başlangıç oldu? diyordu.
Divanı Hulusi?den rastgele seçilen
şiirlerin şah beyitleri çıkarılarak divan edebiyatı alanında söz sahibi ilim
adamlarına gönderilir ve eserlerin kaçıncı yüz yıla ait olduğu sorulur, 16. 15.
14.yüz yıl, dahası 13. yüz yıla ait olduğunu söyleyenler dahi olur. Bu
eserlerin bu dönemde Darendeli Osman Hulusi Efendi?ye ait olduğunu
duyduklarında Darende gelirler divanı inceleyip hayrette kalırlar, divanı
çalışmaya başlarlar. Bugün Divan-ı Hulusi-i Dârendevî edebiyatçıların araştırma
alanıdır.
Son yüz yılın divan şairi mutasavvıf
Osman Hulusi Efendinin ?Bu şiirlerimiz bir gün üniversitelerde ders
olarak okutulur. Dediği bu şiirlerde, aşkı gönülden arayanlar, Mevlana?yı,
Fuzuli, Niyazi Mısri?yi Yunus Emre?yi bulurlar.
Şiirler sohbetlerde ilahi formunda
okunuyordu, bir sohbette bir harf yanlış okundu Hulûsi Efendi hemen düzeltti,
ilahi bitince ?Oğul bunlar doğuştur, harfini değiştirseniz manası değişir?
dedi. Bu söz o yar-ı Mihriban?dandı, doğuştu ne zaman nerde nasıl doğacağı beli
olmazdı, geçenin karanlığında, sabahın seherinde. Bir gün Malatya?ya teşrif
etmişlerdi huzurunda otururken ?Oğul bir kalem ver? dedi, hemen kalemimi taktim
ettim bir dörtlük yazıp kalemi tekrar bana verdiler, aldım kalemi kapattım
günden sonra yazmadı o kalem üzerine anısını yazılı kütüphanemde saklarım.
Yaratılış gayesini, yar ile ayrılığı
gönülden akan bir ırmak gibi şiirle tarzında şifreleyerek insanlığa sunan bu
büyük mutasavvıfı daha fazla anlamak ve anlatmak için divan okumaları
programları düzenlenmekte. Geçtiğimiz günlerde Elazığ?da düzenleyen bu etkinlik
için Hulûsi Efendi Vakfına sonsuz teşekkürler ediyorum.
Onu anlayanlar, yaşayarak
anlatanlar, çokça dinlemeli, divanını şerh edilmeli nasihatleri dilden dile
dolaşmalı. Yanında olmamın, onu tanımanın bazı sorumlulukları vardır. Bunu hiç
göz ardı etmeyelim Onu iyi anlamak iyi anlatmak bir muhabbet zorunluluğudur.
Araştırmacılar Hulûsi Efendi
şiirlerinde ayetleri, hadisleri, Allah dostlarının örnek kıssalarını tema
olarak işlemiştir. Bir gün Hulûsi Efendi?yi ziyarete, üniversiteden edebiyatçılar
gelir, Osman Hulusi Efendi, yeni yazdığımız bir şiirimiz var, edebiyatçılar anlayamadıklarından
eleştirmişler. Ey sevgili Allah?ım ruhum seni saracak / Ariyetten kafesi toprak
olup kalacak. Buradaki ruhum seni saracak ifadesini kabul etmemişler, nasıl
olurda küçük olan bir şey büyüğünü sarar demişler der, kendisi buna kâinattan
örnekler verir. Bu şiirde geçen mananın kuranda zikredildiğini söyler.
Yanındaki Himmet Hafız?a dönerek Kur?an?da, hangi ayette olduğunu bulmasını
ister, birkaç gün boyunca kuranı inceleyen hafız bulamaz müteessir olur. Uykuya
dalar rüyasında aramış olduğu ayetin Hac Suresi 78.ayet olduğu nurani bir zat
tarafından söylenir. Hafız haç suresini acar okul mealen şöyledir. ?Allaha
sımsıkı sarılın, sizin Mevla?nızdır. Ne güzel Mevla?dır, ne güzel yaratıcıdır?
Osman Hulusi Efendi?ye gelir gösterir, Osman Hulusi Efendi ?Kur?an-ı Kerim?i
okurken bu ayeti görüyordum manasını da bildiğim için hiç tereddüt yoktu. Allah
(cc) bizi yalancı çıkarmadı? der.
